آی یو دی راهکاری بسیار شایع و در حال تبدیل شدن به یکی از محبوبترین روشهای کنترل بارداری در دنیا است و دلیل آن عمدتاً عدم نگرانی از بارداری ناخواسته تا مدت 10 سال است. با وجود این، بسیاری از خانمها هنوز اطلاعاتی در مورد عملکرد این روش ندارند.
در ادامه، تمام آگاهیهای لازم را در مورد این روش به منظور پیشگیری از بارداری و اینکه آیا انتخاب آن، کار درستی است یا خیر، ارائه خواهیم داد. همچنین به برخی پرسشهایی که ممکن است در نگاه اول کمی خجالت آور باشد خواهیم پرداخت. (البته وقتی موضوع صحبت سلامتی باشد، هیچ دلیلی برای خجالت وجود ندارد!)
مقاله آیا با وجود مصرف قرص های ضد بارداری، باز هم احتمال بارداری وجود دارد را بخوانید.
آی یو دی چیست؟
این ابزار داخل رحمی، دستگاه کوچک پلاستیکی و حدود یک چارک است که در رحم جاسازی میشود و اغلب دو نوع است. یک نوع آن مسی و دیگری هورمونی است. این روش سابقه موفق تری در پیشگیری از بارداری نسبت به انواع دیگر ابزارها داشته است. اثربخشی آن به صورت کمتر از یک بارداری به ازای هر 100 نفری که طی یک سال از آن استفاده کرده اند، ثبت شده است.
انواع مختلف و چگونگی عملکرد
این روش برحسب عملکرد، به دو نوع مختلف تقسیم میشود:
آی یو دی مسی
جنس این دستگاه از مس یا پلاستیک بوده و فاقد هورمون است و در واقع یونهای مسی آزاد میکنند. این یونها مانع از حرکت اسپرم و رسیدن آن به تخمک خواهد شد.
عوارض جانبی و احتمالی
- خونریزی در فواصل بین پریودها
- گرفتگی عضلات
- دردهای شدید قاعدگی و خونریزی شدید
آی یو دی هورمونی
این نوع دستگاه با هورمونی موسوم به لوونورژسترل پوشیده شده که در واقع نوعی از پروژسترون محسوب میشود. این هورمون موجب نازک شدن مخاط رحم و در عین حال، ضخیم شدن مخاط دهانه رحم میشود و بدین ترتیب امکان ورود اسپرم و رسیدن به تخمک را دشوار میسازد.
اگر تصمیم به استفاده از این نوع دستگاه آی یو دی دارید ممکن است به دلیل وجود هورمونها، با عوارض جانبی زیر مواجه شوید:
- سردرد
- آکنه
- افزایش وزن
- حساسیت پستانها
- خونریزیهای نامنظم که ممکن است پس از 6 ماه تنظیم شود
- تغییر در خلق و خو
- گرفتگی و درد لگن
این دستگاه چه زمانی در بدن فعال میشود؟
پاسخ به این پرسش دقیقاً بستگی به نوع دستگاهی که استفاده میکنید دارد. آی یو دی های مسی، سه الی 4 ساعت بعد از قرارگیری در رحم شروع به کار میکنند؛ ولی در مورد نوع هورمونی آن باید هفت روز صبر کنید. عملکرد آن ممکن است تحت تأثیر آخرین دوره پریود نیز باشد؛ بنابراین، این تاریخ هنگام تصمیم به استفاده از این روش برای پزشک اهمیت دارد.
مقاله راهنمای استفاده، نگهداری و تمیز کردن کاپ قاعدگی را بخوانید.
میزان ماندگاری دستگاه چقدر است؟
میتوان گفت که ماندگاری این دستگاه به نوع آن بستگی دارد. نوع مسی آن ده سال دوام دارد و نوع هورمونی/ پروژسترون بنا به برند تجاری، بین سه تا 6 سال کار میکند. به هر جهت اگر هر زمان نظرتان تغییر کند میتوان آن را برداشت و بهتر است که خودتان اقدام به بیرون آوردن آن نکنید.
چگونگی عملکرد دستگاه
در انتهای دستگاه آی یو دی، نخ نازکی وجود دارد که هنگام برداشتن آن برای اقدام به بارداری یا قرار دادن دستگاه جدید استفاده میشود. این رشته های نازک در قسمت بالای واژن قرار میگیرند و به فرد کمک میکنند که از وجود آن در رحم، اطمینان حاصل کند.
بهترین روش برای بررسی وضعیت این دستگاه و رفع تردیدهای احتمالی در داخل رحم، معاینات دوره ای است. هیچ نگرانی در مورد اینکه دستگاه به صورت تصادفی بیرون کشیده شود، وجود ندارد. زیرا انجام آن بسیار دشوار است؛ ولی به هر روی، توصیه میشود که به منظور پیشگیری از جابجایی آن، اقدام به جمع کردن نخ نکنید و برای هر اقدامی در این رابطه به پزشک مراجعه کنید.
اگر نخ آی یو دی احساس نشود چه کار کنیم؟
اصلاً نگران نباشید، گاهی اوقات ممکن است احساس کنید که نمیتوانید نخ دستگاه را پیدا کنید. این به دلیل نرم شدن آن در طول زمان است. به هر حال چنانچه با این مورد مواجه شدید احتمالاً دستگاه جابجا شده و بهتر است به پزشک خود مراجعه کنید.
آیا امکان خارج شدن خود به خودی دستگاه وجود دارد؟
این موضوع، امری بسیار نادر است و در موارد غیرعادی مانند رحم با شکل غیرمتداول یا وجود فیبروم‌های رحمی روی میدهد.
آیا آی یو دی هنگام رابطه جنسی احساس میشود؟
از آنجا که این دستگاه در داخل رحم جاسازی میشود، نه شما و نه همسرتان، هیچ کدام آن را احساس نمیکنید؛ اما از طریق انگشت میتوانید از وجود نخ آن اطمینان حاصل کنید.
اگر وجود این دستگاه را موجب بروز مشکل در فعالیت جنسی تلقی میکنید بهتر است بدانید که با گذشت زمان این روند برطرف خواهد شد؛ ولی در صورتی که همچنان با این مسئله مشکل داشتید با پزشکتان مطرح کنید.
آیا قرار دادن دستگاه در رحم دردناک است؟
به رغم تمام داستانهای سوزناکی که ممکن است در رابطه با این موضوع در اینترنت خوانده باشید، اکثر خانمها معتقدند که درد این مسئله مانند گرفتگی شدید زمان قاعدگی است و فقط چند دقیقه طول میکشد.
از آنجا که میزان درد و ناراحتی حاصل از این عمل خفیف تا متوسط است، میتوانید یک ساعت قبل از آن مسکن مصرف کنید. البته قرار دادن آن هنگام پریود راحتتر خواهد بود. شایان ذکر است که کل مراحل انجام کار، کمتر از 15 دقیقه طول خواهد کشید.
مقاله هر آنچه که باید در مورد سقط جنین بدانید را بخوانید.
آیا من در معرض ابتلا به بیماری التهابی لگن هستم؟
ممکن است در مورد احتمال گسترش این بیماری هنگام استفاده از آی یو دی شنیده باشید. در ادامه میخواهیم به این مسئله بپردازیم.
ابتدا به تحقیقات گذشته رجوع میکنیم. در دهه های هفتاد و هشتاد، انواعی از این دستگاه موسوم به حفاظ دالکون (Dalkon Sheild) وجود داشت. در آن زمان، علاوه بر تأثیر بر بارداری، خطر ابتلا به بیماری التهاب لگن در زنانی که از آن استفاده میکردند افزایش یافت.
بدیهی است که این نوع دستگاه ها از بازار جمعآوری شد و مسیری طولانی را طی کرد تا به انواع امروزی آن رسید. در واقع، این دستگاه یکی از ایمنترین روشهای جلوگیری از بارداری محسوب میشود و اثربخشی آن نیز بیشتر است. به همین دلیل محبوبیت آن بیشتر می‌باشد.
آیا این روش بر باروری تأثیر دارد؟
خیر. یکی از ملاحظات مهم در مورد استفاده از این روش، تأثیر بر باروری است. هر زمان که تصمیم به بارداری داشتید تنها کاری که باید انجام دهید این است که برای برداشتن دستگاه به پزشک مراجعه کنید. چنانچه با مشکل دیگری که بر باروری تأثیر داشته باشد مواجه نیستید، این دستگاه تأثیری بر این مسئله نخواهد داشت.
آیا همزمان با آی یو دی میتوان از تامپون هم استفاده کرد؟
بله. استفاده از تامپون حداقل 24 ساعت بعد از قرارگیری دستگاه در رحم مجاز است. این امر موجب جابجایی و محدودیت کارآیی آن نخواهد شد. به هیچ وجه نگران جدا شدن نخ دستگاه هم نباشید.
از کجا بدانیم که استفاده از این ابزار برای فرد مناسب است؟
بی تردید، بدن افراد با یکدیگر متفاوت است و ممکن است استفاده از این دستگاه برای همه، بهترین انتخاب نباشد. اثربخشی آن موجب تبدیل شدن آن به یکی از بهترین روشهای کنترل بارداری شده است.
آی یو دی برای کسانی مناسب است که تمایل به مصرف روزانه قرصهای ضدبارداری یا استفاده از کاشت ندارند. همچنین اثربخشی از آن در مقایسه با کاندوم، قرصهای پیشگیری از بارداری، جلوگیری طبیعی و حتی دیافراگم لگنی بررسی شده است.
شایان ذکر است که این روش در عین اینکه انتخابی عالی و کارآمد برای کنترل بارداری است؛ اما مانع از عفونتهای مقاربتی نخواهد شد و برای اجتناب از آن، استفاده از کاندوم پیشنهاد میشود.
مقاله ۱۰ روش برای بهبود مداوم زندگی جنسی‌تان در طول ازدواج را بخوانید.