سه چهارم بارداری خود را پشت سر گذاشته اید و در حال ورود به مرحله آخر هستید. در هفته سی و یکم بارداری ممکن است کمی بی رمق باشید. رحم در حال بزرگ شدن است، به زیر دیافراگم فشار وارد می‌کند و ممکن است نفس کشیدن را برای شما دشوار کند. کمتر از 10 هفته دیگر نتیجه هیجان انگیز این دوران را لمس خواهید کرد.
مقاله تقویم هفته به هفته بارداری را بخوانید.
تغییرات بدن در هفته سی و یکم بارداری
رحم همان طور که از قسمت فوقانی به دیافراگم فشار وارد می‌کند، از قسمت پایین نیز به مثانه فشار وارد می‌کند. در نتیجه ممکن است احساس کنید مجبور هستید به طور مرتب از سرویس بهداشتی استفاده کنید. احتمال دارد هنگام عطسه کردن یا خندیدن بیش از حد، کمی نیز تکرر ادرار داشته باشید. بعد از زایمان، رحم فشار دادن به مثانه را متوقف کرده و دیگر مشکلی برای شما رخ نخواهد داد.
در برخی از مادران، فشار بارداری بر روی عضلات لگن تأثیر گذاشته و آنها را ضعیف می‌کند. ممکن است بعد از بارداری، بی اختیاری ادرار هنگام خندیدن یا سرفه کردن نیز ادامه داشته باشد. انجام تمرینات کگل برای تقویت عضلات کف لگن در دوران بارداری و پس از آن، به پیشگیری یا به حداقل رساندن این عارضه کمک می‌کند.
ترشحات سینه نیز ممکن است در حدود هفته سی و یکم بارداری کمی آزار دهنده باشد. ترشحاتی کرم مانند به نام آغوز که از سینه ها، قبل و بلافاصله بعد از زایمان شروع به ترشح می‌کند. این ترشحات، غلیظ تر از شیر مادر است. استفاده از پدهای سینه داخل سوتین، ایده خوبی برای جلوگیری از کثیف شدن لباس است. آغوز ممکن است فقط در برخی مواقع ترشح پیدا کند. حتی این امکان وجود دارد که هرگز در دوران بارداری این ترشح صورت نگیرد. هر دو حالت طبیعی است. ترشح آغوز فقط نشانه ای است که بدن شما برای زایمان آماده میشود و نوزاد تازه به دنیا آمده را میتوانید شیر دهید.
تغییرات جنین در هفته سی و یکم
جنین نیز در حال آماده شدن برای روز تولد است. به طور متوسط قد او 41 سانتیمتر بوده و تقریباً ۱۶۰۰ گرم وزن دارد. جنین روز به روز قد میکشد، سنگین تر میشود، چربی بیشتری در زیر پوست او جمع شده و بیشتر شبیه نوزادهای تازه متولد شده میشود. در هفتههای آینده با هر بار مراجعه به پزشک، قد و وزن جنین اندازه گیری شده و با بزرگ شدن جنین، رو به رو خواهید شد.
از دیگر تغییرات جنین در هفته سی و یکم بارداری میتوان به از بین رفتن تدریجی کرک و موهای ریزی که بیشتر بدن او را پوشانده، اشاره کرد. چشمهای جنین، اکنون میتوانند متمرکز شوند و عکس العملهایی مانند مکیدن انگشت شست را انجام دهد. همچنین ریه ها و سیستم عصبی او تقریباً کامل می‌شوند.
رشد دو قلوها در هفته سی و یکم
سیستم عصبی دوقلوها اکنون به خوبی رشد یافته است. اگر جنینها در این مرحله از بارداری و هفته سی و یکم بارداری متولد شوند، شانس زیادی برای زنده ماندن دارند و البته امکان دارد به کمک تجهیزات پزشکی نیاز داشته باشند.
مقاله آیا درد لگن و کیست تخمدان می‌تواند نشانه سرطان باشد را بخوانید.
علائم هفته سی و یکم بارداری
- تنگی نفس
- تکرر ادرار
- ترشحات سینه
- گرفتگی پا و کمر درد
- بواسیر
- یبوست
همانطور که قبلاً گفته شد با تولد نوزاد، تنگی نفس، تکرر ادرار و ترشحات سینه از بین میروند. برای مقابله با گرفتگی پا، کمر درد و بواسیر، برخی نکات را رعایت کنید.
برطرف کردن گرفتگی پا و کمر درد
در پایان یک روز طولانی که با جنین خود در رفت و آمد هستید ممکن است چیزی بهتر از دراز کشیدن در رختخواب و استراحت کردن را دوست نداشته باشید. متأسفانه گرفتگی پا در این مرحله از بارداری به خصوص در شب، بسیار طبیعی است.
به پهلو دراز بکشید، زانوها را خم کرده و یک بالش را بین پاها قرار دهید. برای پشتیبانی بیشتر میتوانید یک بالش در زیر شکم خود قرار دهید. قرار گرفتن در این وضعیت ممکن است کمر درد را تسکین دهد. اگر گرفتگی عضلات پا و درد کمر در هفته سی و یکم بارداری غیر قابل تحمل است میتوانید از خدمات ماساژ درمانی استفاده کنید.
از یک متخصص ماساژ در دوران بارداری کمک بخواهید. در صورت مشاهده لکه های دردناک گرم یا قرمز رنگ، از ماساژ پاها خودداری کنید. احتمال لخته شدن خون در بارداری، افزایش پیدا می‌کند اگر فکر میکنید دچار لخته شدن خون شده‌اید باید سریع با پزشک تماس بگیرید، فعالیت کنید و مایعات زیادی بنوشید.
بواسیر
در سه ماهه سوم بارداری ممکن است بواسیر را تجربه کنید. وریدهای متورم که معمولاً دردناک و نزدیک به راست روده است. از پزشک خود در مورد استفاده از کرمها یا پدهای بدون نسخه که در دوران بارداری بی خطر هستند سؤال کنید. این پدها باعث تسکین درد می‌شوند؛ اما به یاد داشته باشید که به طور مرتب باید پدها را تعویض کنید.
اگر به مدت طولانی مینشینید سعی کنید هر چند دقیقه یک بار از جای خود بلند شده و کمی راه بروید تا مقداری از فشار پشت شما کاسته شود. اگر در هفته سی و یکم بارداری بواسیر دردناکی دارید که با خونریزی یا برآمدگی از مقعد همراه است، ممکن است بواسیر ترومبوزه باشد که با یک عمل جراحی جزئی برطرف میشود.
یبوست
یبوست یکی دیگر از علائم رایج بارداری است که می‌تواند درد بواسیر را بدتر کند؛ بنابراین هر روز به اندازه کافی فیبر و آب مصرف کنید.
مقاله بیست ماده ای که زنان باردار میبایست به رژیم غذایی خود اضافه کنند را بخوانید.
انجام دو کار مهم در هفته سی و یکم برای بارداری سالم
1) اگر در حال چیدمان اتاق کودک هستید سعی کنید لوازم را سریع تر جمع کنید تا در نزدیکی زایمان، بیش از حد کار نکنید. شما باید قبل از زایمان، استراحت کافی داشته باشید. هفته سی و یکم بارداری زمان مناسبی برای درخواست مرخصی زایمان از محل کار است. با رئیس و همکاران خود در مورد زمان مرخصی و انجام کارها صحبت کنید.
2) اگر میخواهید نوزاد خود را برای نگهداری روزانه به مراکز نگهداری کودک مانند مهد کودک بسپارید؛ اما هنوز هماهنگیهای لازم را انجام نداده‌اید این هفته میتوانید از برخی از مراکز مراقبت روزانه کودک، بازدید کنید. این تصمیمی نیست که بخواهید در آخرین لحظه آن را عملی کنید.
هنوز که نوزاد به دنیا نیامده است زمان خوبی برای بازدید است. اگر از قبل، مرکزی را در نظر گرفته‌اید و در نوبت قرار دارید با پیگیری کردن میتوانید از وضعیت خود مطلع شوید. میتوانید با یک پرستار بچه در خانه که مجوز مراقبت از کودکان را دارد هماهنگیهای لازم را انجام دهید.
مراجعه به پزشک در مواقع خاص
انقباضات برکستون هیکس
هر زمان که در دوران بارداری، درد شدیدی را تجربه کردید باید به پزشک اطلاع دهید. ممکن است این هفته، انقباضات برکستون هیکس را احساس کنید. این انقباضات بی خطر، هنگام سفت شدن رحم اتفاق میافتند و بدن شما را برای زایمان آماده میکنند. انقباضات برکستون هیکس معمولاً یک یا دو دقیقه طول میکشد؛ اما اگر مدت بیشتری درد را احساس کردید با پزشک مشورت کنید.
ممکن است نشانه زایمان زودرس باشد. به خاطر داشته باشید اگرچه تولد نوزاد پس از هفته سی و یکم بارداری به ندرت اتفاق میافتد و شانس زنده ماندن و رشد خوب را دارد؛ اما باید تحت مراقبتهای ویژه نوزادان قرار گیرد. نوزادانی که در هفته چهلم به دنیا می آیند در وضعیت بهتری قرار دارند.
پره اکلامپسی
در هفته سی و یکم بارداری پره اکلامپسی بیشتر میشود و ممکن است حتی به ندرت پس از زایمان نیز اتفاق بیفتد. پره اکلامپسی یک عارضه بارداری جدی برای مادر و کودک است. متأسفانه این وضعیت همیشه با علائم واضحی همراه نیست. اگر فشار خون خود را به طور منظم در خانه چک میکنید و در طی چهار ساعت، حداقل فشار خون 9/14 را دارید به پزشک مراجعه کنید.
پره اکلامپسی چیزی فراتر از فشار خون بالا است. این موضوع می‌تواند منجر به آسیب رساندن به اندامها به ویژه کلیه ها شود. اگر دستگاه اندازه گیری فشار خون در منزل ندارید و علائمی مانند سردرد شدید، درد در ناحیه فوقانی شکم و تغییر دید یا حالت تهوع را مشاهده کردید سریع به پزشک اطلاع دهید یا به بخش اورژانس مراجعه کنید.
مقاله کارهای مفید برای تغییرات سينه در دوران بارداری را بخوانید.